Cắt Tóc Máu Cho Trẻ Sơ Sinh Có Tốt Không? Những Điều Cha Mẹ Cần Biết

Nhiều cha mẹ tin rằng việc cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh sẽ giúp tóc mọc nhanh hơn, dày và đẹp hơn. Một số gia đình còn xem đây là truyền thống mang ý nghĩa đặc biệt. Tuy nhiên, liệu quan niệm này có thật sự đúng? Có nên cạo tóc máu cho bé ngay từ những tháng đầu đời hay nên đợi thời điểm thích hợp hơn?

Nếu bạn cũng đang băn khoăn về vấn đề này, hãy cùng Karseell tham khảo những thông tin hữu ích dưới đây để hiểu rõ hơn trước khi quyết định.

Tóc máu là gì?

Trước khi tìm lời giải cho câu hỏi có nên cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh không, cha mẹ cần hiểu khái niệm tóc máu. Đây là lớp tóc đầu tiên của trẻ, được hình thành từ khi bé còn trong bụng mẹ, khoảng từ tuần thai thứ 24 trở đi và tiếp tục phát triển cho đến lúc chào đời.

Tóc máu đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thóp và giữ ấm phần đầu cho trẻ sơ sinh. Giống như tóc bình thường, tóc máu cũng sẽ rụng đi theo cơ chế tự nhiên nhưng không đồng đều.

Khi bé được khoảng 3 tháng tuổi, vùng tóc sau gáy thường rụng nhiều hơn – hiện tượng này trong dân gian gọi là rụng tóc vành khăn. Đây là một quá trình sinh lý hoàn toàn bình thường nên cha mẹ không cần quá lo lắng.

Ý nghĩa của việc cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh theo quan niệm dân gian

Một trong những thắc mắc phổ biến nhất của cha mẹ là có nên cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh và khi nào nên cắt tóc máu cho bé. Theo quan niệm của ông bà xưa, việc cắt tóc máu không chỉ đơn thuần là vệ sinh tóc cho trẻ mà còn mang giá trị tinh thần và ý nghĩa truyền thống.

• Cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh là cột mốc quan trọng: Nhiều gia đình tin rằng đây là nghi thức đánh dấu bé đã lớn, chính thức bước vào cuộc sống bên ngoài bụng mẹ.
• Thời điểm cắt tóc máu: Thông thường, trẻ sẽ được cắt tóc khi đầy tháng, sau 3 tháng 10 ngày, khi tròn 6 tháng hoặc vào lễ thôi nôi (đầy năm). Tùy theo quan niệm từng gia đình, bé trai hoặc bé gái sẽ có mốc thời gian cắt tóc khác nhau.
• Ý nghĩa truyền thống: Một số gia đình chọn cạo tóc máu cho trẻ sơ sinh sớm, ngay từ tháng đầu hoặc sau 3 tháng. Họ quan niệm rằng 9 tháng 10 ngày trong bụng mẹ cộng thêm vài tháng sau khi sinh là gần đủ một năm phát triển. Do đó, cắt tóc máu vào thời điểm này là dấu hiệu em bé đã “đủ tuổi”, bắt đầu một giai đoạn trưởng thành mới.

Thực hư quan niệm cắt tóc máu giúp tóc mọc nhanh và dày

Ngoài ý nghĩa phong tục, nhiều cha mẹ tin rằng việc cắt tóc máu cho bé sẽ giúp tóc mọc nhanh hơn, dày hơn và đẹp hơn. Đây là quan niệm truyền miệng khá phổ biến, nhưng khoa học hiện đại cho thấy điều này chưa có cơ sở.

• Tóc mọc từ nang tóc dưới da đầu: Nang tóc nằm dưới bề mặt da đầu, chính nang tóc mới quyết định sợi tóc mọc như thế nào. Việc cắt tóc máu chỉ đơn giản là cắt đi phần tóc trên bề mặt, không thể tác động đến nang tóc.
• Yếu tố di truyền quyết định chất tóc: Tóc mọc dày hay mỏng, xoăn hay thẳng, đen hay nâu đều phụ thuộc phần lớn vào gen di truyền từ cha mẹ. Do vậy, dù cha mẹ có cạo tóc máu cho trẻ sơ sinh sớm hay muộn thì đặc điểm tóc cũng không thay đổi.
• Hiểu đúng để chăm sóc đúng: Thay vì kỳ vọng việc cắt tóc máu sẽ giúp tóc bé mọc đẹp hơn, cha mẹ nên tập trung vào chế độ dinh dưỡng, vệ sinh da đầu sạch sẽ và chăm sóc bé đúng cách. Đây mới là yếu tố giúp mái tóc phát triển khỏe mạnh.

Có nên cắt tóc máu cho bé hay không?

Nhiều cha mẹ băn khoăn không biết có nên cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh hay không và liệu việc này có ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Thực tế, cắt tóc máu sớm hay muộn không gây hại cho sự phát triển của trẻ, nhưng việc cắt quá sớm cũng không được khuyến khích.

Nguyên nhân là vì trong những tháng đầu đời, da đầu và thóp của trẻ còn rất mỏng manh. Nếu cha mẹ dùng kéo hoặc tông đơ cắt tóc, bé có thể bị xước da hoặc tổn thương ngoài ý muốn. Bên cạnh đó, tóc máu cũng là lớp bảo vệ tự nhiên, giúp giữ ấm phần đầu và hạn chế những tác động từ bên ngoài. Nếu cắt quá sớm, bé dễ bị lạnh và nhạy cảm hơn.

Do đó, quan niệm rằng cạo tóc máu cho trẻ sơ sinh sẽ giúp tóc mọc nhanh, dày và đẹp hơn chỉ là truyền miệng trong dân gian, chưa có cơ sở khoa học chứng minh.

Khi nào nên cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh?

Vậy khi nào nên cắt tóc máu cho bé để đảm bảo an toàn? Các chuyên gia khuyên rằng cha mẹ nên đợi đến khi bé cứng cáp hơn, thường là sau 6 tháng tuổi, rồi mới tiến hành cắt hoặc cạo tóc. Lúc này, da đầu của trẻ đã phát triển tốt hơn, ít nguy cơ tổn thương hơn so với giai đoạn sơ sinh.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt như tóc bé mọc quá nhanh, quá dày gây nóng nực, khó chịu trong mùa hè thì cha mẹ có thể cân nhắc cắt tóc sớm hơn. Nếu làm vậy, bạn cần đặc biệt chú ý:

• Sử dụng dụng cụ cắt tóc sạch sẽ, an toàn.
• Không cạo sát da đầu để tránh gây trầy xước.
• Nên cắt khi bé khỏe mạnh, không bị ốm sốt hay da đầu nhạy cảm.

Có thể bạn quan tâm: Nước bể bơi có thể làm hại da và tóc như thế nào?

1) Chọn thời điểm phù hợp

Thời gian trong ngày: thực hiện vào ban ngày, sau khi bé đã ăn no vừa phải và ngủ đủ (thường là sau giấc ngủ ngắn buổi sáng/chiều). Khi đó bé tỉnh táo, ít quấy khóc hơn.

• Tránh các thời điểm: bé đang ốm/sốt, mọc răng khó chịu, mới tiêm vaccine (đợi ít nhất 48–72 giờ để bé hết mệt), đang đói/khát/buồn ngủ.
• Độ tuổi gợi ý: nên đợi sau khoảng 6 tháng tuổi rồi mới cân nhắc cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh; sớm hơn chỉ nên tỉa gọn chứ không cạo sát.
• Môi trường: phòng sáng, nhiệt độ dễ chịu, yên tĩnh. Chuẩn bị sẵn ghế ngồi/đệm, khăn trùm vai, thùng rác nhỏ để dọn tóc.
• Nhân lực: nên có thêm một người lớn hỗ trợ bế, giữ nhẹ nhàng, đưa đồ chơi, giao tiếp với bé trong suốt quá trình.

2) Bố trí tư thế an toàn cho bé

• Bé chưa ngồi vững: để bé ngả người trên đùi người lớn, đầu tựa vào ngực tay bế; một tay người lớn đỡ đầu gáy, tay kia nhẹ nhàng giữ vai.
• Bé đã ngồi vững: cho ngồi ghế ăn dặm có dây an toàn; kê khăn/bib quanh cổ để hứng tóc vụn; đặt một chậu khăn giấy dưới sàn.
• Cố định nhẹ nhàng: tránh ghì chặt hay giữ cổ quá cứng; luôn giữ tay đỡ gần thóp, không ấn mạnh lên vùng thóp.
• Chiếu sáng: dùng đèn có ánh sáng trắng chiếu từ phía sau tay bạn (không rọi thẳng vào mắt bé) để nhìn rõ đường cắt.

3) Mẹo đánh lạc hướng giúp bé hợp tác

• Chuẩn bị “bộ cứu trợ”: 2–3 món đồ chơi yêu thích, sách vải, nhạc/điệu hát bé thích; đổi món khi bé sắp chán.
• Gương nhỏ: cho bé soi gương để tò mò với “kiểu đầu mới”, giảm chú ý vào tông đơ/kéo.
• Thời lượng ngắn: chia thành các “chặng” 3–5 phút, nghỉ 1 phút giữa chặng để bé thư giãn, uống nước.
• Giao tiếp: nói chuyện chậm rãi, mô tả bước sắp làm (“mẹ cắt vòng tai nhé”), khen ngợi ngay khi bé hợp tác.

4) Chuẩn bị trước khi cắt

Làm sạch: gội đầu bằng dầu gội dịu nhẹ dành cho trẻ; lau khô bằng khăn mềm. Với tông đơ, tóc nên khô hoặc chỉ hơi ẩm để không kẹt lưỡi.

Dụng cụ:

Tông đơ cho trẻ em (độ ồn thấp, lưỡi tròn), lược, kéo đầu tròn, kẹp tóc nhỏ, bình xịt nước.

Miếng chắn/guard 3–6 mm để không cạo sát da.

Khăn trùm vai, áo choàng cắt tóc cỡ nhỏ, cồn 70% và bông để vệ sinh lưỡi tông đơ/kéo trước và sau khi dùng.

• Kiểm tra tông đơ: sạc đầy, chạy thử để bé làm quen tiếng máy; nếu bé sợ, cho chạm nhẹ tông đơ vào cẳng tay người lớn rồi đến mu bàn tay bé để bé quen cảm giác rung.
• Chia vùng: rẽ tóc theo nếp; dùng kẹp chia 3–4 phần (đỉnh, hai bên, gáy) để thao tác gọn.

5) Kỹ thuật “cắt ngắn rồi mới cạo”

Với tóc dài:

Dùng kéo đầu tròn tỉa ngắn theo lớp, mỗi lần cắt một ít, luôn có lược làm “điểm tì” giữa kéo và da đầu.

Vùng quanh tai: đặt lược sát tai làm lá chắn, cắt theo viền lược để tránh chạm da.

Dùng tông đơ có guard:

1. Bắt đầu từ gáy đi lên đỉnh, di chuyển ngược chiều mọc tóc, đường đi ngắn, chậm, chồng nhẹ 20–30% để không bỏ sót.
2. Hai bên mai và quanh tai đổi guard ngắn hơn một nấc, luôn đi từ dưới lên.
3. Đỉnh đầu: đổi guard dài hơn để tóc đỉnh mềm mại, không “cạo sát” gây lộ thóp/da đầu.
4. Không cạo sát: tránh dùng lưỡi trần; mục tiêu là gọn gàng, không “cạo bóng” da đầu em bé.
5. Dừng ngay nếu bé giật mình, khóc to, hoặc bạn mất tầm nhìn. Chỉ tiếp tục khi bé bình tĩnh lại.

6) Dụng cụ an toàn nên dùng và cách vệ sinh

Ưu tiên tông đơ dành cho trẻ: độ ồn dưới khoảng 60 dB, lưỡi gốm/kim loại bo tròn, có nhiều cỡ guard.

Kéo đầu tròn: không dùng kéo mũi nhọn; luôn cắt theo nguyên tắc “lược trước, kéo sau”.

Vệ sinh: khử trùng lưỡi tông đơ/kéo bằng cồn 70%, lau khô trước khi cất; chải sạch tóc kẹt trong lưỡi; không dùng chung lược, áo choàng cho nhiều bé khi chưa giặt/khử khuẩn.

Bảo trì: tra dầu chuyên dụng cho lưỡi tông đơ theo hướng dẫn nhà sản xuất, cất nơi khô thoáng.

7) Vì sao không nên cắt khi bé đang ngủ

Phản xạ giật mình (Moro) có thể khiến bé bật dậy đột ngột khi nghe tiếng tông đơ/chạm vào đầu, dễ gây trượt tay, trầy xước.

• Tâm lý: bé thức dậy trong trạng thái hoảng hốt sẽ sợ việc cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh ở những lần sau.
• Thay vào đó: đợi bé tỉnh táo, no và vui vẻ; nếu bé sợ tiếng máy, dành riêng buổi đầu chỉ để làm quen, hôm sau mới cắt.

8) Chăm sóc sau khi cắt/cạo

• Làm sạch tóc vụn: dùng chổi lông mềm quét quanh tai, gáy; sau đó tắm nước ấm để rửa sạch tóc bám trên da.
• Dưỡng ẩm da đầu: thoa lớp mỏng kem dưỡng ẩm/dầu dưỡng dành cho trẻ em, không mùi, để giảm khô ngứa.
• Trang phục và nhiệt độ: mặc áo cổ rộng, mềm; đội mũ mỏng khi ra ngoài nắng gió; tránh mũ chật cọ xát vào da đầu mới cắt.
• Theo dõi da đầu 24 giờ: nếu thấy mẩn đỏ, xây xước nhẹ, vệ sinh bằng nước muối sinh lý và giữ khô; nếu đỏ rát lan rộng, chảy dịch hoặc bé gãi liên tục, ngừng cắt những lần sau và hỏi ý kiến bác sĩ.
• Lịch lần sau: với cạo đầu cho bé, nên giãn cách 4–8 tuần tùy tốc độ mọc tóc; không “cạo sát” liên tiếp để tránh kích ứng.

Tin tức liên quan:

Ăn Gì Để Tóc Hết Bạc? Top Thực Phẩm Trị Tóc Bạc Sớm Hiệu Quả

5 Cách Trị Rụng Tóc Tại Nhà Bằng Nguyên Liệu Thiên Nhiên Đơn Giản, Hiệu Quả